birleşik yapılı cümle ne demek?

Birleşik Cümle Nedir?

Birleşik cümle, içinde birden fazla yargı (temel cümle ve yan cümle) bulunduran cümlelerdir. Bu cümleler, tek bir düşünceyi daha karmaşık ve detaylı bir şekilde ifade etmeye olanak tanır. Birleşik cümleler, farklı şekillerde birbirine bağlanmış cümlelerden oluşabilir:

  • Girişik Birleşik Cümle (İç İçe Birleşik Cümle): Yan cümlenin, temel cümlenin içinde yer aldığı cümlelerdir. Genellikle "-dığı", "-diği", "-an", "-en" gibi fiilimsi ekleri kullanılarak oluşturulur.

    • Örnek: "Onun geldiğini duydum." (Burada "geldiğini" yan cümlesi temel cümlenin içindedir.)
  • Bağlı Birleşik Cümle: İki veya daha fazla cümlenin bağlaçlarla (ve, veya, ama, fakat, çünkü, dolayısıyla vb.) birbirine bağlandığı cümlelerdir.

    • Örnek: "Hava çok güzeldi ve biz pikniğe gittik." (Burada "ve" bağlacı iki cümleyi birbirine bağlamıştır.)
  • Şartlı Birleşik Cümle: Yan cümlenin temel cümlenin gerçekleşmesi için bir şart bildirdiği cümlelerdir. Genellikle "-se", "-sa" şart eki ile oluşturulur.

    • Örnek: "Çalışırsan başarırsın." (Başarmanın şartı çalışmaktır.)
  • Ki'li Birleşik Cümle: Temel cümle ve yan cümlenin "ki" bağlacı ile birbirine bağlandığı cümlelerdir.

    • Örnek: "Biliyorum ki sen de geleceksin."

Önemli Kavramlar:

  • Temel Cümle: Cümlenin ana fikrini taşıyan, bağımsız yargı bildiren kısımdır.
  • Yan Cümle: Temel cümleyi tamamlayan, açıklayan veya şartını bildiren kısımdır.

İlgili Bağlantılar: